Doğal Afetler 2020’de Büyük Ekonomik Hasar Yarattı

2020 yılında meydana gelen doğal afetler 268 milyar dolarlık küresel ekonomik hasara sebep olurken, toplam hasarın yalnızca 97 milyar doları sigortalıydı. Yıl genelinde gerçekleşen doğal afetlerde en fazla can kaybı yaşanan deprem ise İzmir depremi oldu.

Kritik boyutta insani ve finansal etkileri olan salgının ve ortalamanın üzerinde sayıdaki doğal afetin yaşandığı 2020 yılının ardından tüm dünya, yanıtlanması gereken çok sayıda soru ile 2021 yılına girdi. Dünya genelinde farklı ölçek ve etkilerde afetler meydana gelmiş olsa da 2020 yılında en fazla doğal afet ABD’de kaydedildi. 30’u fırtına ve 6’sı büyük olmak üzere toplam 19 kasırga ile rekor kıran Atlantik Kasırga Mevsimi sırasında büyük kayıplar yaşandı. Kasırgalar, kaydedilen en pahalı sezon olan 2011’i geride bıraktı. Bu büyük hasarların ardından Amerikalı sigorta şirketleri zorlu bir yıl geçirirken, dünyanın geri kalanı da benzer bir yıl yaşadı.

Asya kıtasına bakıldığında ise Güney Asya’nın bazı bölgelerinde muson mevsiminde yaşanan yağışlar geniş çaplı sellere neden oldu. Avustralya’da ise birden fazla kez yaşanan dolu fırtınaları kıtanın büyük metropollerini vurdu. Kuraklığın yarattığı koşullar Güney Amerika’nın bazı kısımlarını harap etti. Avrupa ise son 10 yılın en maliyetli kış fırtınasına ev sahipliği yaptı. Birkaç Afrika ülkesi ise büyük sel felaketlerinin ardından yüksek hasarlar yaşadı. 2020 yılı içerisinde meydana gelen bu afetler, COVID-19 sürecinin de getirdiği zorluklar ile ülkelere daha zorlu bir süreç yaşattı. Sigorta pazarları, birden fazla büyük ölçekli doğal afetin yarattığı yıkımlarda hasar süreçlerini hızlandırmaya çalışırken, COVID-19 ile ilgili olaylardan kaynaklanan davalar, kesintiye uğramış tedarik zinciri nedeniyle artan maliyetler ve diğer zorluklar ile karşı karşıya kaldı.

Kaydedilen verilere göre 2020 yılında küresel doğal afetlerden kaynaklanan hasarın toplam 268 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu rakam, 2011 (557 milyar dolar) ve 2017’de (485 milyar dolar) kaydedilen rekor hasarlardan çok daha düşük olmasına rağmen 21. yüzyılın ortalamasının (244 milyar dolar) üzerinde. Ekonomik hasarlar son 10 yılın (2010-2019) ortalamasından %12 daha düşük. Yalnızca atmosfer kaynaklı durumların neden olduğu olaylar olarak tanımlanan hava afetlerinden kaynaklanan ekonomik hasarlar 258 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu toplam hasar, 21. yüzyıl ortalamasının %29 üzerinde olarak kaydedildi. 2020 yılı içerisinde gerçekleşen hava koşullarına bağlı doğal afetlerin sebep olduğu hasarlar enflasyon ile oranlandığında 2020 en maliyetli 5. yıl olarak kayıtlara geçti. Yalnızca bu rakam bile iklim değişikliğinin etkilerini görme olanağı tanıyor. En maliyetli münferit olay ise yaklaşık 78 milyar dolar ile tropikal siklon oldu. Kuzey Atlantik havzası dışında gerçekleşen en maliyetli fırtına ise Hindistan ve Bangladeş’in bazı kesimlerini ağır şekilde etkileyen Amphan siklonu oldu. 

Küresel sel kayıplarının büyük çoğunluğu Asya’dan kaynaklandı. Sadece Çin, Hindistan ve Japonya’da 50 milyar dolarlık hasar oluştu. Veriler arasında en dikkate değer olan ise şiddetli konvektif fırtına tehlikesiydi. 2020 yılı, bir önceki rekor olan 2011 yılındaki hasar seviyesini (53 milyar dolar) aşarak, 63 milyar dolar ekonomik zarar ile şiddetli konvektif fırtına için en maliyetli yıl olarak kayıtlara geçti. 63 milyar dolarlık toplam kaybın %80’inden fazlasının yalnızca ABD’de gerçekleştiğini belirtmek gerekiyor. Kontrol altına alınmayan orman yangınları da yıla damgasını vuran doğal afetlerden oldu. Sadece Batı ABD’de bir tanesi 5 milyar dolarlık hasar yaratan birçok yangın meydana geldi, ulusal bir rekor kırıldı.

2020 yılında doğal afet kaynaklı ekonomik hasar 268 milyar dolar olarak tahmin edilirken, toplam hasarın 97 milyar dolarının sigortalı olduğu tahmin ediliyor. Son 21 yılın ortalamasından (69 milyar dolar) oldukça yüksek olan toplam sigortalı hasar, sigorta bilincinin yaygınlaştığını gösteriyor. Sigortalı afet hasar hasarlarının %99’u hava ile ilgili afetlerden kaynaklandı. Küresel ekonomik hasarın yaklaşık %36’sının sigorta kapsamında olduğu ortaya çıkarken, bu da %64’lük bir sigorta koruma açığının olduğunu gösteriyor. Toplam küresel sigortalı hasarın %76’sı ABD’de meydana gelen olaylardan kaynaklanırken, küresel sigortalı hasarlardaki payı ise %57 oldu: sadece Laura fırtınası ABD’de 10 milyar dolarlık hasar yarattı. Küresel olarak 2020 yılında doğal afetler nedeniyle yaklaşık 8 bin 100 kişi hayatını kaybederken, yalnızca Asya’daki uzun süreli muson selleri nedeniyle 3 bin 500 kişi hayatını kaybetti.

 2020 yılı Ekim ayında gerçekleşen İzmir depreminde ise 117 vatandaşımız hayatını kaybetti. İzmir depremi küresel anlamda 2020 yılının en fazla can alan sarsıntısı olarak kayıtlara geçti.